Historie van windmolens op de Oäde Pôlle beschreven
Op zaterdag 17 oktober is tijdens de Hollumer Molendag op koren- en mosterdmolen ‘De Verwachting’ het nieuwe boek Windscheppen op Ameland over molens en molenaars op d’Oäde Pôlle gepresenteerd. De auteurs Douwe de Boer en Warner B. Banga waren aanwezig om tekst en uitleg te geven en boeken te signeren.
Enige tijd na het gereedkomen van zijn boek Jim mutte komme: ut waait! over molens en molenaars in Dongeradeel had amateur-molinoloog Warner B. Banga uit Dokkum het idee om ook een boekje te maken over molens en hun molenaars op het mooie Waddeneiland Ameland. Al vrij snel kwam hij daarbij eerst de artikelen en later de persoon van Douwe de Boer tegen, die zich al veel langer bezighield met de geschiedenis en de molens van Ameland en het vastleggen daarvan of het publiceren daarover.
Douwe de Boer was iemand die als directeur gemeentewerken van Ameland niet alleen veel te maken kreeg met, maar vooral ook veel oog had voor oude, monumentale bouwwerken die op het eiland dreigden te verdwijnen onder het mom van vooruitgang en toerisme. De gezondheidstoestand van Douwe weerhield hem er echter van om een jarenlang gekoesterde wens uit te voeren, namelijk het schrijven van een boekje over de windmolens op de Oäde Pôlle. Daarin vonden de twee auteurs elkaar snel, want niet alleen kon het werk nu afgemaakt worden, maar men bleek elkaar ook nog eens uitstekend aan te vullen en te versterken.
Boeiende speurtocht
Het werd een jarenlange samenwerking tussen de twee auteurs en boeiende speurtocht door boeken, archieven en documenten over de wind-, ros- en handmolens van Ameland.
Op het eiland zijn in de loop van de tijd ongeveer tien molens geweest; niet allemaal op hetzelfde moment of op tien verschillende plaatsen, maar wel verspreid over de twee delen van het eiland, bij de dorpen Ballum en Hollum en bij de dorpen Nes en Buren. Zo kende de huidige korenmolen ‘De Phenix’ in Nes (zoals z’n naam al doet vermoeden) twee voorgangers en staat koren- en mosterdmolen ‘De Verwachting’ van Hollum op precies dezelfde plek waar in de vorige eeuw reeds zijn voorganger stond.
Elke molen vanuit zijn eigen perspectief
De geschiedenissen van negen windmolens en zijn molenaars zijn beschreven. Zij kochten van de Heer van de Vrije Heerlijkheid het octrooi “om zijn wind te mogen scheppen” en te kunnen malen. Daarnaast is er een apart hoofdstuk gewijd aan gortmolens en grutterijen, waarbij diverse nieuwe en opmerkelijke feiten boven water kwamen. De bijzondere juridische en onafhankelijke status van het eiland als ‘Vrije Heerlijkheid’ speelde daarbij een grote rol.
Het boek is te krijgen als hardcover en als paperback via de boekhandel en via de webshop van uitgeverij Wijdemeer.